Τα καύσιμα που χρησιμοποιούνται στην ΕΕ, για την κίνηση οδικών οχημάτων και μη οδικών κινητών μηχανημάτων, πρέπει να πληρούν αυστηρές απαιτήσεις ποιότητας για την προστασία της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος και να διασφαλίζουν ότι τα οχήματα μπορούν να ταξιδεύουν με ασφάλεια εντός κάθε χώρας, αλλά και από τη μια χώρα στην άλλη.
Η ΕΕ έχει θεσμοθετήσει κοινούς κανόνες ποιότητας καυσίμων, προκειμένου:
- να μειωθούν οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου και ατμοσφαιρικών ρύπων
- να δημιουργηθεί μια ενιαία αγορά καυσίμων και να διασφαλιστεί ότι τα οχήματα θα μπορούν να λειτουργούν παντού στην ΕΕ βάσει συμβατών καυσίμων.
Σκοπός της Οδηγίας (ΕΕ) 2015/652 είναι ο καθορισμός των μεθόδων υπολογισμού και των απαιτήσεων υποβολής εκθέσεων σύμφωνα με την Οδηγία 98/70/ΕΚ. Η Οδηγία (ΕΕ) 2015/652 ενσωματώθηκε στην Ελληνική νομοθεσία με τον Ν. 4546/2018, ο οποίος τροποποιεί τον Ν. 4062/2012 με το άρθ. 19Α.
Στόχος της ανωτέρω νομοθεσίας είναι μεταξύ άλλων η Μείωση Εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου από τα Καύσιμα Κίνησης στις Οδικές Μεταφορές. Πιο συγκεκριμένα και προκειμένου να μειωθούν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, η ΕΕ μέσω της Οδηγίας 98/70/ΕΚ (Fuel Quality Directive) και της Οδηγίας 2015/652/ΕΕ, απαιτεί από τους προμηθευτές καυσίμων κίνησης να μειώσουν έως το 2020, την ένταση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου των καυσίμων που προμηθεύουν κατά τουλάχιστον 6% συγκριτικά με την τιμή βάσης που έχει οριστεί για το έτος 2010 (94.1 gCO2eq/MJ).
Όπως αναφέρεται και στο Ν. 4062/2012, αρθ. 19Α.1: “ Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου εφαρμόζονται αφενός στα καύσιμα που χρησιμοποιούνται για την κίνηση των οδικών οχημάτων και των μη οδικών κινητών μηχανημάτων (συμπεριλαμβανομένων των σκαφών εσωτερικής ναυσιπλοΐας όταν δεν βρίσκονται στη θάλασσα), των γεωργικών και δασικών ελκυστήρων, των σκαφών αναψυχής όταν δεν βρίσκονται στη θάλασσα και αφετέρου στον ηλεκτρισμό που χρησιμοποιείται στα οδικά οχήματα.”
Στην κατηγορία των μη οδικών κινητών μηχανημάτων ανήκουν κατά κύριο λόγο επίσης τα ντιζελοκίνητα τρένα, αγροτικά οχήματα όπως τρακτέρ, οχήματα κατασκευών όπως μπουλντόζες, κλπ.
Σύμφωνα με το άρθ. 19Α του Ν. 4062/2012, οι υπόχρεοι προμηθευτές (εφόσον εμπίπτουν δηλαδή στις σχετικές απαιτήσεις της νομοθεσίας) υποβάλλουν σε ετήσια βάση εκθέσεις με τα απαραίτητα επαληθευμένα στοιχεία των καυσίμων και της έντασης εκπομπών στον αρμόδιο φορέα του κράτους μέλους τους, ενώ τα κράτη μέλη με τη σειρά τους υποβάλλουν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή έκθεση για τα καύσιμα και την ενέργεια που διατίθενται στην αγορά της κάθε χώρας, με βάση τα στοιχεία των προμηθευτών. Η επαλήθευση των εκθέσεων θα πρέπει να γίνεται από φορείς επαλήθευσης, διαπιστευμένους σύμφωνα με το πρότυπο ISO 14065 ή ISO 17065 (δείτε σχετικά Ν. 4062, αρθ. 19Α.11).
Πιο συγκεκριμένα, οι υπόχρεοι προμηθευτές θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν συγκεκριμένο υπόδειγμα (είτε την ελληνική είτε την αγγλική έκδοση, όχι και τα δύο), να το συμπληρώσουν με τα απαραίτητα στοιχεία και να το αποστείλουν μαζί με απαραίτητα συμπληρωματικά έγγραφα (όπως για παράδειγμα συνοδευτική πιστοποιημένη έκθεση επαλήθευσης), στο ΚΑΠΕ έως τις 30 Απριλίου 2019, σε ηλεκτρονική και έντυπη μορφή. Τα στοιχεία αυτά θα αφορούν ποσότητες καυσίμων που εμπίπτουν στο πλαίσιο της Οδηγίας (ΕΕ) 2015/652 και που διακινήθηκαν στην εγχώρια αγορά από τους Υπόχρεους κατά το έτος 2018.
Με το άρθ. 19Α του Ν. 4062/2012, ορίζεται το ΚΑΠΕ ως ο Φορέας Υποστήριξης της Διεύθυνσης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και Εναλλακτικών Καυσίμων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που είναι ο αρμόδιος φορέας για τη διασφάλιση της τήρησης των υποχρεώσεων που απορρέουν από τη σχετική νομοθεσία.
Τονίζεται ότι σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με τις ανωτέρω υποχρεώσεις, προβλέπονται κυρώσεις σύμφωνα με την ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/94820/786/19.12.2018 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Κατηγοριοποίηση παραβάσεων του άρθρου 19Α του ν.4062/2012 και όρια προστίμων» στο ΦΕΚ Β’ 5881/2018, με την οποία κατηγοριοποιούνται οι παραβάσεις και ορίζονται πρόστιμα για μη τήρηση των ανωτέρω υποχρεώσεων.